Saha Yönetiminin Temeli 5S

Toyota Üretim Sisteminin (TPS) en temelini “5S” kavramı oluşturur. 5S sırası ile ; Ayıklama – Düzenleme – Temizleme – Standartlaştırma ve Disiplin adımlarından oluşmaktadır. Bilindiği üzere burada amaç problemleri ve darboğazları açığa çıkartmak ve bunlara karşı önlem alarak TPS’in ilk adımını atmaktır.

Yapılan 5S uygulamalarında düzenleme, ayıklama ve temizleme adımlarının başarılı bir şekilde uygulanmasının yanı sıra, standartlaştırma ve disiplin adımlarının aynı şekilde başarılı olamadığını da zaman zaman görürüz. Halbuki 5S bize ayıklama, düzenleme ve temizlemeyi bir defa yap, sonrasında standartlaştırma ve disiplin ile bu düzenin sürekliliğini sağla, gelişmesi için de kaizen yap der. Peki neden standartlaştırma ve disiplin diğer üç adım kadar başarılı olamaz ?

[box style=“1″]

• Öncelikle 5S bir şirket felsefesi olmalı, en başta şirketin üst yönetimi, orta kademe yöneticileri ile alt kademe yöneticileri sahiplenmelidir. Verilecek eğitimlerin yanı sıra belli dönemler dahilinde üst ve orta kademe yöneticilerin yapacağı kontroller, bu felsefenin oluşmasında önemli rol oynayacağı gibi 5S bilincinin sürekli olarak dinamik kalmasında çok büyük etken olacaktır.

• Başlatılan 5S faaliyetinin başlangıçta herkes için ek iş yükü getireceği ama sonrasında mesai saatleri içerisinde oluşan emniyetsiz durumlar, bekleme, ekipman ve/veya ürün arama, çeşitli nedenlerden oluşan duruşlar ve buna bağlı olarak fazla mesai yapılması, kalite problemlerinin sebep olduğu iş yüklerinin bu sayede ortadan kaldırılarak daha standart ve daha rahat bir çalışma düzeni olacağı tüm çalışanlara açıkça anlatılmalıdır.

• Uygulamanın ilk aşamalarında bir takım aksaklıklar olacağı kaçınılmazdır. Bu zamanlarda üst ve orta kademe yöneticiler aksayan unsurları yok etmeli, yapılan iyileştirmelerin yaygınlaştırılmasına (yokoten) rehberlik etmelidir.

• 5S ile ilgili kaizenlerin teşvik edilmesi ve kaizen hedef sayısı verilmesi ile tüm çalışanlarda bilincin güçlenmesine katkıda bulunacaktır. [/box]

Bazı firmalarda çalışanların veya departmanların mesai saatinin belli zamanlarını temizlik için ayırdığı veya hafta sonu temizlik için çalışmalar yapıldığını duyarız ve bazen biz de bunları yaşarız. Yukarıda bahsettiğim gibi, standartlaştırma ve disiplinin gerçekleşmesi durumunda bu tür zamanların da ayrılmasına gerek kalmayacaktır.

5S bir süreç veya belli kişilerin sorumluluğunda değil, şirket felsefesi olmalıdır. Bu anlayış ile yola çıkıldığında başarı kendiliğinden oluşacaktır. Aksi durumlarda ise bir süre sonra 5S uygulama öncesine dönüş kaçınılmaz olacaktır. Çok sevdiğim bir tespit ile yazımı bitirmek istiyorum.

• Üçüncü sınıf bir iş yerinde;

  • Çalışanlar yere çöp atar, kimse o çöpü yerden alıp çöp kutusuna koymaz.

• İkinci sınıf bir iş yerinde;

  • Çalışanlar yere çöp atarlar, ama o çöpü yerden alıp çöp kutusuna koyanlar da vardır.

• Birinci sınıf iş yerinde;

  • Kimse yere çöp atmaz, Ama yerde kim çöp görürse o çöpü yerden alır ve çöp kutusuna atar.

[box style=“1″][separator headline=“h3″ title=“YAZAR HAKKINDA„][responsive]

[/responsive]Hakan MORSALLI 

1962 yılında İstanbul doğumlu olan Hakan Morsallı, Akdeniz Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Motor bölümü mezunudur. Çalışma hayatını 1987 yılından beri otomotiv yan sanayi çeşitli sektörlerinde devam ettirmektedir. Yazarın Profilini incelemek için tıklayınız.    [/box]